Słowo: trzymać

antonimy:
puszczać, wypuszczać
puszczać, opuszczać
puszczać, wypuszczać
puszczać

związki frazeologiczne:
trzymać dwie sroki za ogon, trzymać fason, trzymać język za zębami, trzymać kciuki, trzymać nerwy na wodzy, trzymać pieczę, trzymać pion, trzymać rękę na pulsie, trzymać się za kieszeń, trzymać w kieszeni, trzymać się kupy

kolokacje:
trzymać się blisko / daleko / na krótki dystans / na daleki dystans

odmiana:
(1.1-9) koniugacja I 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		trzymać
czas teraźniejszy		trzymam	trzymasz	trzyma	trzymamy	trzymacie	trzymają
czas przeszły	m	trzymałem	trzymałeś	trzymał	trzymaliśmy	trzymaliście	trzymali
	f	trzymałam	trzymałaś	trzymała	trzymałyśmy	trzymałyście	trzymały
	n	trzymałom	trzymałoś	trzymało
tryb rozkazujący		niech trzymam	trzymaj	niech trzyma	trzymajmy	trzymajcie	niech trzymają
pozostałe formy czas przyszły m będę trzymał, będę trzymać będziesz trzymał, będziesz trzymać będzie trzymał, będzie trzymać będziemy trzymali, będziemy trzymać będziecie trzymali, będziecie trzymać będą trzymali, będą trzymać f będę trzymała, będę trzymać będziesz trzymała, będziesz trzymać będzie trzymała, będzie trzymać będziemy trzymały, będziemy trzymać będziecie trzymały, będziecie trzymać będą trzymały, będą trzymać n będę trzymało, będę trzymać będziesz trzymało, będziesz trzymać będzie trzymało, będzie trzymać czas zaprzeszły m trzymałem był trzymałeś był trzymał był trzymaliśmy byli trzymaliście byli trzymali byli f trzymałam była trzymałaś była trzymała była trzymałyśmy były trzymałyście były trzymały były n trzymałom było trzymałoś było trzymało było forma bezosobowa czasu przeszłego trzymano tryb przypuszczający m trzymałbym, byłbym trzymał trzymałbyś, byłbyś trzymał trzymałby, byłby trzymał trzymalibyśmy, bylibyśmy trzymali trzymalibyście, bylibyście trzymali trzymaliby, byliby trzymali f trzymałabym, byłabym trzymała trzymałabyś, byłabyś trzymała trzymałaby, byłaby trzymała trzymałybyśmy, byłybyśmy trzymały trzymałybyście, byłybyście trzymały trzymałyby, byłyby trzymały n trzymałobym, byłobym trzymało trzymałobyś, byłobyś trzymało trzymałoby, byłoby trzymało imiesłów przymiotnikowy czynny m trzymający, nietrzymający f trzymająca, nietrzymająca trzymające, nietrzymające n trzymające, nietrzymające imiesłów przymiotnikowy bierny m trzymany trzymani f trzymana trzymane n trzymane imiesłów przysłówkowy współczesny trzymając, nie trzymając rzeczownik odczasownikowy trzymanie, nietrzymanie

wyrazy pokrewne:
rzecz. trzymanka f, trzymak m, trzymanie n, dotrzymanie n, dotrzymywanie n, otrzymanie n, otrzymywanie n, podtrzymanie n, podtrzymywanie n, pootrzymywanie n, potrzymanie n, powstrzymanie n, powstrzymywanie n, pozatrzymywanie n, przetrzymanie n, przetrzymywanie n, przytrzymanie n, przytrzymywanie n, utrzymanie n, utrzymywanie n, wstrzymanie n, wstrzymywanie n, wytrzymanie n, wytrzymywanie n, zatrzymanie n, zatrzymywanie n
czas. dotrzymać dk., dotrzymywać ndk., otrzymać dk., otrzymywać ndk., podtrzymać dk., podtrzymywać ndk., pootrzymywać dk., potrzymać dk., powstrzymać dk., powstrzymywać ndk., pozatrzymywać dk., przetrzymać dk., przetrzymywać ndk., przytrzymać dk., przytrzymywać ndk., utrzymać dk., utrzymywać ndk., wstrzymać dk., wstrzymywać ndk., wytrzymać dk., wytrzymywać ndk., zatrzymać dk., zatrzymywać ndk.

przykłady:
Trzyma w ręku zegarek, ale nie chce nam podać godziny.
Trzymaj ręce wysoko, tak żebym je widział.
Trzymają go w więzieniu już od dwóch lat.
Każdy kustosz musi trzymać pieczę nad zbiorami muzealnymi.
Nie mogę go dłużej trzymać w niepewności.
Na obecnych studiach trzyma mnie jedynie niemożność podjęcia decyzji o rezygnacji z nich
Wszystkie swoje zapasy trzymam w spiżarni.
Już od roku nie trzyma żadnych zwierząt.
To dobre nici, będą trzymać mocno i szew nie pęknie.
Trzymam tego kierowcę, bo jest dobrym pracownikiem.
Trzymaj się poręczy, bo na schodach jest ślisko.
On dobrze się trzyma jak na swój wiek.
Jak dobrze trzyma się ten człowiek.
Póki wszystko się trzyma, nie będę tego ruszać.
Jacek upadł i z bólu trzyma się za nogę.
Trzymaj się ode mnie z daleka, ty perwersie!

składnia:
trzymać się + D.
trzymać się za + B.

synonimy:
dzierżyć, reg. śl. dzierżeć

wymowa:
IPA: [ˈṭʃɨ̃maʨ̑], AS: [ṭšỹmać], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.• udziąs.• nazal.

znaczenia:
czasownik przechodni niedokonany
chwycić coś / kogoś (np. rękami, nogami, zębami) i nie wypuszczać
ustawić kogoś / coś w określonej pozycji, położeniu i utrzymywać tę pozycję
zmuszać kogoś do przebywania gdzieś, przetrzymywać kogoś w zamknięciu; więzić
sprawować opiekę nad czymś, opiekować się czymś, dbać o to i zarządzać tym; pilnować
pozostawiać w określonym stanie lub w określonej sytuacji
przechowywać
pot. hodować
pot. zamocowywać
zatrudniać
czasownik zwrotny niedokonany trzymać się
przytrzymywać coś w celu zachowania określonej pozycji (nieprzewrócenia się / niewypadnięcia itp.)
być w dobrej kondycji fizycznej
stanowić całość, nie rozpadać się
przytrzymywać własną część ciała lub odzieży
przytrzymywać sobie wzajemnie część ciała lub odzieży
utrzymać określony dystans od czegoś